Wielkie rody: Collona i Renard

Początki Kolonowskich i jego dzisiejszej części - Fosowskich - są niemal takie same, jak Zawadzkich, jak i całego szeregu innych kolonii hutniczych, wyrosłych na ziemi strzeleckiej po objęciu w 1742 r. panowania nad Śląskiem przez Królestwo Pruskie.

Właścicielem dóbr strzeleckich był od 1750 r. Norbert hrabia Colonna. W 1752 r. wznowił on pracę dymarek w Żędowicach. Rewolucji przemysłowej w rejonie Staniszczy Wielkich dokonał jego następca - Philipp hrabia Colonna, rezydujący dobrami strzeleckimi od 1761 r. Okolica zapełniła się piecami hutniczymi i wyrastającymi wokół nich koloniami. Na gruntach staniskich powstały m.in. Spórok (1773 r.), Kolonowskie (1780 r.), w których stanął pierwszy w tym okręgu wysoki piec hutniczy, Kowolowskie (1783 r.), Regolowiec i Fosowskie (1790 r.), które z kolei w momencie założenia składały się - obok fryszerki - z 9 domów oraz istniejącego już wcześniej młyna nad Małą Panwią.

Wielkim kontynuatorem rozwoju przemysłu na ziemi strzeleckiej - lecz nie tylko na niej - był spadkobierca Collonów - Andreas Maria hrabia Renard. W 1819 r. powstała na włościach staniskich Renardzka Huta, której udział w wytwarzaniu blachy wkrótce przekroczył połowę całej górnośląskiej produkcji.

Przybyło w tych czasach z państw niemieckich wielu fachowców do pracy w tych wszystkich zakładach. Większość z nich była ewangelikami. Spełnianie przez nich swych religijnych potrzeb nie było łatwe - dopiero objęcie panowania nad Śląskiem przez Prusy przyniosło, po wielkiej akcji kontrreformacyjnej, możliwość odbudowy sieci parafii.